4👑☸ Cattāri Ariya-saccaṃ 四聖諦

jāgara

.

.

wakeful, wakefulness

jāgara dictionary defn.

jāgara : [adj.] awake; vigilant; watchful. jāgaraṇa : [nt.] keeping awake. jāgarati : [jāgar + a] to be awake or watchful. jāgaranta : [pr.p. of jāgarati] awaking. jāgari : [aor. of jāgarati] awoke. jāgarijāṇuyoga : [m.] vigilance; practice of watchfulness. jāgarita : [nt.] wakeful state. jāgariya : [nt.] vigil; waking. jāgariyānuyoga : [m.] vigilance; practice of watchfulness. jāgariyaṃ jāgariya: vigil; waking. (nt.) Jāgariyā (f.) [BSk. M Vastu jāgarikā] keeping awake, watchfulness, vigilance, esp. in the sense of being cautious of the dangers that are likely to befall one who strives after perfection. Therefore freq. in combn "indriyesu guttadvāro bhojane mattaññū jāgariyaŋ anuyutto" (anuyuñjati: to apply oneself to or being devoted to vigilance), e. g. S ii.218; M i.32, 273, 354 sq. 471; A i.113 sq.; ii.40. -- Also in ˚ŋ bhajati to pursue watchfulness (bhajetha keep vigil) It 42; Sn 926 (niddaŋ na bahulīkareyya j˚ŋ bhajeyya ātāpī). -- S iv.104 M i.273, 355; Miln 388. -- ânuyoga application or practice of watchfulness Nd1 484. Jāgara (adj.) [fr. jāgarti] waking, watchful, careful, vigilant S i.3; A ii.13=It 116; M ii.31; It 41; Miln 300. -- bahu˚; wide awake, well aware, cautious Sn 972 (cp. rakkhita -- mānasāno in same context v. 63) Dh 29.

'wakeful' defn. (oxford dict.)

wake·ful /ˈwākfəl/ Learn to pronounce adjective adjective: wakeful (of a person) unable or not needing to sleep. "he had been wakeful all night"

All sutta references for pattern 'jāgar'

.

.

DPR results

jāgaraṃ (2) jāgariyānuyogaṃ (6) jāgarajātakaṃ (1) jāgariyānuyogapariyante (1) jāgarataṃ (8) jāgariyānuyogapariyanto (2) jāgarato (3) jāgariyānuyogapariyantoti (1) jāgaratha (1) jāgariyānuyogamanuyuttā (2) jāgarantassa (1) jāgariyānuyogamanuyutto (1) jāgarantā (1) jāgariyānuyogasmiṃ (1) jāgaranto (2) jāgariyānuyogassa (4) jāgaramānānaṃ (1) jāgariyānuyoge (1) jāgaramānesu (1) jāgariyānuyogo (5) jāgarassa (15) jāgariyānuyogopi (1) jāgarassu (1) jāgariyena (1) jāgarā (2) jāgariyepi (1) jāgaritaṃ (1) jāgaro (21) jāgarite (21) paṭijāgaronti (3) jāgariyaṃ (49) bahujāgarass (1) jāgariyamanuyutto (1) bahujāgarassa (3) jāgariyamhi (1) bahujāgarassāti (2) jāgariyānuyuttā (1) bahujāgaro (1) DN DN 1, 2. sāmaññaphalasuttaṃ, satisampajaññaṃ (DN 2), para. 1 ⇒ 214. “kathañca, mahārāja, bhikkhu satisampajaññena samannāgato hoti? idha, mahārāja, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. evaṃ kho, mahārāja, bhikkhu satisampajaññena samannāgato hoti.

DN 10

DN 10

DN 1, 10. subhasuttaṃ, samādhikkhandho DN 10.3, para. 3 ⇒ 455. “kathañca, māṇava, bhikkhu satisampajaññena samannāgato hoti? idha, māṇava, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. evaṃ kho, māṇava, bhikkhu satisampajaññena samannāgato hoti.

DN 16

DN 16

DN 2, 3. mahāparinibbānasuttaṃ, dhammādāsadhammapariyāyā DN 16.11, para. 12 ⇒ “kathañca, bhikkhave, bhikkhu sampajāno hoti? idha, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sampajāno hoti. sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya sampajāno, ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī”ti.

DN 16

DN 16

DN 2, 3. mahāparinibbānasuttaṃ, pukkusamallaputtavatthu DN 16.26, para. 1 ⇒ 192. tena kho pana samayena pukkuso mallaputto āḷārassa kālāmassa sāvako kusinārāya pāvaṃ addhānamaggappaṭippanno hoti. addasā kho pukkuso mallaputto bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. disvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. ekamantaṃ nisinno kho pukkuso mallaputto bhagavantaṃ etadavoca — “acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, santena vata, bhante, pabbajitā vihārena viharanti. bhūtapubbaṃ, bhante, āḷāro kālāmo addhānamaggappaṭippanno maggā okkamma avidūre aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. atha kho, bhante, pañcamattāni sakaṭasatāni āḷāraṃ kālāmaṃ nissāya nissāya atikkamiṃsu. atha kho, bhante, aññataro puriso tassa sakaṭasatthassa piṭṭhito piṭṭhito āgacchanto yena āḷāro kālāmo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āḷāraṃ kālāmaṃ etadavoca — ‘api, bhante, pañcamattāni sakaṭasatāni atikkantāni addasā’ti? ‘na kho ahaṃ, āvuso, addasan’ti. ‘kiṃ pana, bhante, saddaṃ assosī’ti? ‘na kho ahaṃ, āvuso, saddaṃ assosin’ti. ‘kiṃ pana, bhante, sutto ahosī’ti? ‘na kho ahaṃ, āvuso, sutto ahosin’ti. ‘kiṃ pana, bhante, saññī ahosī’ti? ‘evamāvuso’ti. ‘so tvaṃ, bhante, saññī samāno jāgaro pañcamattāni sakaṭasatāni nissāya nissāya atikkantāni neva addasa, na pana saddaṃ assosi; apisu te, bhante, saṅghāṭi rajena okiṇṇā’ti? ‘evamāvuso’ti. atha kho, bhante, tassa purisassa etadahosi — ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho, santena vata bho pabbajitā vihārena viharanti. yatra hi nāma saññī samāno jāgaro pañcamattāni sakaṭasatāni nissāya nissāya atikkantāni neva dakkhati, na pana saddaṃ sossatī’ti! āḷāre kālāme uḷāraṃ pasādaṃ pavedetvā pakkāmī”ti.

DN 16

DN 16

DN 2, 3. mahāparinibbānasuttaṃ, pukkusamallaputtavatthu DN 16.26, para. 2 ⇒ 193. “taṃ kiṃ maññasi, pukkusa, katamaṃ nu kho dukkarataraṃ vā durabhisambhavataraṃ vā — yo vā saññī samāno jāgaro pañcamattāni sakaṭasatāni nissāya nissāya atikkantāni neva passeyya, na pana saddaṃ suṇeyya; yo vā saññī samāno jāgaro deve vassante deve gaḷagaḷāyante vijjullatāsu niccharantīsu asaniyā phalantiyā neva passeyya, na pana saddaṃ suṇeyyā”ti? “kiñhi, bhante, karissanti pañca vā sakaṭasatāni cha vā sakaṭasatāni satta vā sakaṭasatāni aṭṭha vā sakaṭasatāni nava vā sakaṭasatāni, sakaṭasahassaṃ vā sakaṭasatasahassaṃ vā. atha kho etadeva dukkarataraṃ ceva durabhisambhavatarañca yo saññī samāno jāgaro deve vassante deve gaḷagaḷāyante vijjullatāsu niccharantīsu asaniyā phalantiyā neva passeyya, na pana saddaṃ suṇeyyā”ti.

DN 16

DN 16

DN 2, 3. mahāparinibbānasuttaṃ, pukkusamallaputtavatthu DN 16.26, para. 3 ⇒ “ekamidāhaṃ, pukkusa, samayaṃ ātumāyaṃ viharāmi bhusāgāre. tena kho pana samayena deve vassante deve gaḷagaḷāyante vijjullatāsu niccharantīsu asaniyā phalantiyā avidūre bhusāgārassa dve kassakā bhātaro hatā cattāro ca balibaddā . atha kho, pukkusa, ātumāya mahājanakāyo nikkhamitvā yena te dve kassakā bhātaro hatā cattāro ca balibaddā tenupasaṅkami. tena kho panāhaṃ, pukkusa, samayena bhusāgārā nikkhamitvā bhusāgāradvāre abbhokāse caṅkamāmi. atha kho, pukkusa, aññataro puriso tamhā mahājanakāyā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. ekamantaṃ ṭhitaṃ kho ahaṃ, pukkusa, taṃ purisaṃ etadavocaṃ — ‘kiṃ nu kho eso, āvuso, mahājanakāyo sannipatito’ti? ‘idāni, bhante, deve vassante deve gaḷagaḷāyante vijjullatāsu niccharantīsu asaniyā phalantiyā dve kassakā bhātaro hatā cattāro ca balibaddā. ettheso mahājanakāyo sannipatito. tvaṃ pana, bhante, kva ahosī’ti? ‘idheva kho ahaṃ, āvuso, ahosin’ti. ‘kiṃ pana, bhante, addasā’ti? ‘na kho ahaṃ, āvuso, addasan’ti. ‘kiṃ pana, bhante, saddaṃ assosī’ti? ‘na kho ahaṃ, āvuso, saddaṃ assosin’ti. ‘kiṃ pana, bhante, sutto ahosī’ti? ‘na kho ahaṃ, āvuso, sutto ahosin’ti. ‘kiṃ pana, bhante, saññī ahosī’ti? ‘evamāvuso’ti. ‘so tvaṃ, bhante, saññī samāno jāgaro deve vassante deve gaḷagaḷāyante vijjullatāsu niccharantīsu asaniyā phalantiyā neva addasa, na pana saddaṃ assosī’ti? “evamāvuso”ti?

DN 16

DN 16

DN 2, 3. mahāparinibbānasuttaṃ, pukkusamallaputtavatthu DN 16.26, para. 4 ⇒ “atha kho, pukkusa, purisassa etadahosi — ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho, santena vata bho pabbajitā vihārena viharanti. yatra hi nāma saññī samāno jāgaro deve vassante deve gaḷagaḷāyante vijjullatāsu niccharantīsu asaniyā phalantiyā neva dakkhati, na pana saddaṃ sossatī’ti . mayi uḷāraṃ pasādaṃ pavedetvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmī”ti.

DN 22

DN 22

DN 2, 9. mahāsatipaṭṭhānasuttaṃ, kāyānupassanā sampajānapabbaṃ DN 22.4, para. 1 ⇒ 376. “puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. iti ajjhattaṃ vā . pe . evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

DN 28

DN 28

DN 3, 5. sampasādanīyasuttaṃ, bhassasamācārādidesanā DN 28.10, para. 2 ⇒ “aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti purisasīlasamācāre. idha, bhante, ekacco sacco cassa saddho ca, na ca kuhako, na ca lapako, na ca nemittiko, na ca nippesiko, na ca lābhena lābhaṃ nijigīsanako, indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, samakārī, jāgariyānuyogamanuyutto, atandito, āraddhavīriyo, jhāyī, satimā, kalyāṇapaṭibhāno, gatimā, dhitimā, matimā, na ca kāmesu giddho, sato ca nipako ca. etadānuttariyaṃ, bhante, purisasīlasamācāre. MN

MN 5

MN 5

MN 1, 1. mūlapariyāyavaggo, 5. anaṅgaṇasuttaṃ MN 5.1, para. 28 ⇒ “evameva kho, āvuso, ye te puggalā assaddhā, jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, saṭhā māyāvino ketabino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā, indriyesu aguttadvārā, bhojane amattaññuno, jāgariyaṃ ananuyuttā, sāmaññe anapekkhavanto, sikkhāya na tibbagāravā, bāhulikā sāthalikā, okkamane pubbaṅgamā, paviveke nikkhittadhurā, kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatī asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, tesaṃ āyasmā sāriputto iminā dhammapariyāyena hadayā hadayaṃ maññe aññāya tacchati.

MN 5

MN 5

MN 1, 1. mūlapariyāyavaggo, 5. anaṅgaṇasuttaṃ MN 5.1, para. 29 ⇒ “ye pana te kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā, indriyesu guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, sāmaññe apekkhavanto, sikkhāya tibbagāravā, na bāhulikā na sāthalikā, okkamane nikkhittadhurā, paviveke pubbaṅgamā, āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatī sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te āyasmato sāriputtassa imaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā pivanti maññe, ghasanti maññe vacasā ceva manasā ca — ‘sādhu vata, bho, sabrahmacārī akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetī’ti. seyyathāpi, āvuso, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko sīsaṃnhāto uppalamālaṃ vā vassikamālaṃ vā atimuttakamālaṃ vā labhitvā ubhohi hatthehi paṭiggahetvā uttamaṅge sirasmiṃ patiṭṭhapeyya, evameva kho, āvuso, ye te kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā, indriyesu guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, sāmaññe apekkhavanto, sikkhāya tibbagāravā, na bāhulikā na sāthalikā, okkamane nikkhittadhurā, paviveke pubbaṅgamā, āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatī sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te āyasmato sāriputtassa imaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā pivanti maññe, ghasanti maññe vacasā ceva manasā ca — ‘sādhu vata, bho, sabrahmacārī akusalā vuṭṭhāpetvā kusale patiṭṭhāpetī’ti. itiha te ubho mahānāgā aññamaññassa subhāsitaṃ samanumodiṃsū”ti.

MN 10

MN 10

MN 1, 1. mūlapariyāyavaggo, 10. mahāsatipaṭṭhānasuttaṃ, kāyānupassanā sampajānapabbaṃ MN 10.5, para. 1 ⇒ 1.9. “puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. iti ajjhattaṃ vā kāye kāyānupassī viharati . pe . evampi kho, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati.

MN 14

MN 14

MN 1, 2. sīhanādavaggo, 4. cūḷadukkhakkhandhasuttaṃ MN 14.1, para. 14 ⇒ 179. “ekamidāhaṃ, mahānāma, samayaṃ rājagahe viharāmi gijjhakūṭe pabbate. tena kho pana samayena sambahulā nigaṇṭhā isigilipasse kāḷasilāyaṃ ubbhaṭṭhakā honti āsanapaṭikkhittā, opakkamikā dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayanti. atha khvāhaṃ, mahānāma, sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena isigilipasse kāḷasilā yena te nigaṇṭhā tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā te nigaṇṭhe etadavocaṃ — ‘kinnu tumhe, āvuso, nigaṇṭhā ubbhaṭṭhakā āsanapaṭikkhittā, opakkamikā dukkhā tibbā kharā kaṭukā vedanā vedayathā’ti? evaṃ vutte, mahānāma, te nigaṇṭhā maṃ etadavocuṃ — ‘nigaṇṭho, āvuso, nāṭaputto sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti — “carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan”ti. so evamāha — “atthi kho vo, nigaṇṭhā, pubbe pāpakammaṃ kataṃ, taṃ imāya kaṭukāya dukkarakārikāya nijjīretha; yaṃ panettha etarahi kāyena saṃvutā vācāya saṃvutā manasā saṃvutā taṃ āyatiṃ pāpassa kammassa akaraṇaṃ; iti purāṇānaṃ kammānaṃ tapasā byantibhāvā, navānaṃ kammānaṃ akaraṇā, āyatiṃ anavassavo; āyatiṃ anavassavā kammakkhayo, kammakkhayā dukkhakkhayo, dukkhakkhayā vedanākkhayo, vedanākkhayā sabbaṃ dukkhaṃ nijjiṇṇaṃ bhavissatī”ti. tañca panamhākaṃ ruccati ceva khamati ca, tena camha attamanā’ti.

MN 27

MN 27

MN 1, 3. opammavaggo, 7. cūḷahatthipadopamasuttaṃ MN 27.1, para. 31 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṃghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti.

MN 38

MN 38

MN 1, 4. mahāyamakavaggo, 8. mahātaṇhāsaṅkhayasuttaṃ MN 38.1, para. 94 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti.

MN 39

MN 39

MN 1, 4. mahāyamakavaggo, 9. mahāassapurasuttaṃ MN 39.1, para. 10 ⇒ 423. “kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘jāgariyaṃ anuyuttā bhavissāma, divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhessāma. rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhessāma. rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappessāma pāde pādaṃ accādhāya, sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhessāmā’ti, evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa — ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo, indriyesumha guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīyan’ti, tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave — ‘mā vo, sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi sati uttariṃ karaṇīye’.

MN 39

MN 39

MN 1, 4. mahāyamakavaggo, 9. mahāassapurasuttaṃ MN 39.1, para. 11 ⇒ 424. “kiñca, bhikkhave, uttariṃ karaṇīyaṃ? ‘satisampajaññena samannāgatā bhavissāma, abhikkante paṭikkante sampajānakārī, ālokite vilokite sampajānakārī, samiñjite pasārite sampajānakārī, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī, uccārapassāvakamme sampajānakārī, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī’ti, evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. siyā kho pana, bhikkhave, tumhākaṃ evamassa — ‘hirottappenamha samannāgatā, parisuddho no kāyasamācāro, parisuddho vacīsamācāro, parisuddho manosamācāro, parisuddho ājīvo, indriyesumha guttadvārā, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, satisampajaññena samannāgatā; alamettāvatā katamettāvatā, anuppatto no sāmaññattho, natthi no kiñci uttariṃ karaṇīyan’ti tāvatakeneva tuṭṭhiṃ āpajjeyyātha. ārocayāmi vo, bhikkhave, paṭivedayāmi vo, bhikkhave — ‘mā vo, sāmaññatthikānaṃ sataṃ sāmaññattho parihāyi sati uttariṃ karaṇīye’.

MN 51

MN 51

MN 2, 1. gahapativaggo, 1. kandarakasuttaṃ MN 51.1, para. 16 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti.

MN 53

MN 53

MN 2, 1. gahapativaggo, 3. sekhasuttaṃ MN 53.1, para. 2 ⇒ 23. atha kho āyasmā ānando mahānāmaṃ sakkaṃ āmantesi — “idha, mahānāma, ariyasāvako sīlasampanno hoti, indriyesu guttadvāro hoti, bhojane mattaññū hoti, jāgariyaṃ anuyutto hoti, sattahi saddhammehi samannāgato hoti, catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī.

MN 53

MN 53

MN 2, 1. gahapativaggo, 3. sekhasuttaṃ MN 53.1, para. 6 ⇒ “kathañca, mahānāma, ariyasāvako jāgariyaṃ anuyutto hoti? idha, mahānāma, ariyasāvako divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti, pāde pādaṃ accādhāya, sato sampajāno, uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā, rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. evaṃ kho, mahānāma, ariyasāvako jāgariyaṃ anuyutto hoti.

MN 53

MN 53

MN 2, 1. gahapativaggo, 3. sekhasuttaṃ MN 53.1, para. 9 ⇒ 27. “yato kho, mahānāma, ariyasāvako evaṃ sīlasampanno hoti, evaṃ indriyesu guttadvāro hoti, evaṃ bhojane mattaññū hoti, evaṃ jāgariyaṃ anuyutto hoti, evaṃ sattahi saddhammehi samannāgato hoti, evaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, ayaṃ vuccati, mahānāma, ariyasāvako sekho pāṭipado apuccaṇḍatāya samāpanno, bhabbo abhinibbhidāya, bhabbo sambodhāya, bhabbo anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya. seyyathāpi, mahānāma, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā tānāssu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni sammā pariseditāni sammā paribhāvitāni, kiñcāpi tassā kukkuṭiyā na evaṃ icchā uppajjeyya — ‘aho vatime kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyun’ti, atha kho bhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. evameva kho, mahānāma, yato ariyasāvako evaṃ sīlasampanno hoti, evaṃ indriyesu guttadvāro hoti, evaṃ bhojane mattaññū hoti, evaṃ jāgariyaṃ anuyutto hoti, evaṃ sattahi saddhammehi samannāgato hoti, evaṃ catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, ayaṃ vuccati, mahānāma, ariyasāvako sekho pāṭipado apuccaṇḍatāya samāpanno, bhabbo abhinibbhidāya, bhabbo sambodhāya, bhabbo anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya.

MN 53

MN 53

MN 2, 1. gahapativaggo, 3. sekhasuttaṃ MN 53.1, para. 13 ⇒ 29. “yampi, mahānāma, ariyasāvako sīlasampanno hoti, idampissa hoti caraṇasmiṃ; yampi, mahānāma, ariyasāvako indriyesu guttadvāro hoti, idampissa hoti caraṇasmiṃ; yampi, mahānāma, ariyasāvako bhojane mattaññū hoti, idampissa hoti caraṇasmiṃ; yampi, mahānāma, ariyasāvako jāgariyaṃ anuyutto hoti, idampissa hoti caraṇasmiṃ; yampi, mahānāma, ariyasāvako sattahi saddhammehi samannāgato hoti, idampissa hoti caraṇasmiṃ; yampi, mahānāma, ariyasāvako catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, idampissa hoti caraṇasmiṃ.

MN 69

MN 69

MN 2, 2. bhikkhuvaggo, 9. goliyānisuttaṃ MN 69.1, para. 12 ⇒ “āraññikenāvuso, bhikkhunā jāgariyaṃ anuyuttena bhavitabbaṃ. sace, āvuso, āraññiko bhikkhu jāgariyaṃ ananuyutto hoti, tassa bhavanti vattāro. ‘kiṃ panimassāyasmato āraññikassa ekassāraññe serivihārena yo ayamāyasmā jāgariyaṃ ananuyutto’ti — tassa bhavanti vattāro. tasmā āraññikena bhikkhunā jāgariyaṃ anuyuttena bhavitabbaṃ.

MN 71

MN 71

MN 2, 3. paribbājakavaggo, 1. tevijjavacchasuttaṃ MN 71.1, para. 1 ⇒ 185. evaṃ me sutaṃ — ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. tena kho pana samayena vacchagotto paribbājako ekapuṇḍarīke paribbājakārāme paṭivasati. atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya vesāliṃ piṇḍāya pāvisi. atha kho bhagavato etadahosi — “atippago kho tāva vesāliyaṃ piṇḍāya carituṃ; yaṃnūnāhaṃ yena ekapuṇḍarīko paribbājakārāmo yena vacchagotto paribbājako tenupasaṅkameyyan”ti. atha kho bhagavā yena ekapuṇḍarīko paribbājakārāmo yena vacchagotto paribbājako tenupasaṅkami. addasā kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. disvāna bhagavantaṃ etadavoca — “etu kho, bhante, bhagavā. svāgataṃ, bhante, bhagavato. cirassaṃ kho, bhante, bhagavā imaṃ pariyāyamakāsi yadidaṃ idhāgamanāya. nisīdatu, bhante, bhagavā idamāsanaṃ paññattan”ti. nisīdi bhagavā paññatte āsane. vacchagottopi kho paribbājako aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca — “sutaṃ metaṃ, bhante — ‘samaṇo gotamo sabbaññū sabbadassāvī, aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti, carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. ye te, bhante, evamāhaṃsu — ‘samaṇo gotamo sabbaññū sabbadassāvī, aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti, carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti, kacci te, bhante, bhagavato vuttavādino, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhanti, dhammassa cānudhammaṃ byākaronti, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī”ti? “ye te, vaccha, evamāhaṃsu — ‘samaṇo gotamo sabbaññū sabbadassāvī, aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti, carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti, na me te vuttavādino, abbhācikkhanti ca pana maṃ asatā abhūtenā”ti.

MN 76

MN 76

MN 2, 3. paribbājakavaggo, 6. sandakasuttaṃ MN 76.1, para. 13 ⇒ 229. “idha, sandaka, ekacco satthā sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti — ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. so suññampi agāraṃ pavisati, piṇḍampi na labhati, kukkuropi ḍaṃsati, caṇḍenapi hatthinā samāgacchati, caṇḍenapi assena samāgacchati, caṇḍenapi goṇena samāgacchati, itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchati, gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchati. so ‘kimidan’ti puṭṭho samāno ‘suññaṃ me agāraṃ pavisitabbaṃ ahosi’, tena pāvisiṃ; ‘piṇḍampi aladdhabbaṃ ahosi’, tena nālatthaṃ; ‘kukkurena ḍaṃsitabbaṃ ahosi’, tenamhi daṭṭho; ‘caṇḍena hatthinā samāgantabbaṃ ahosi’, tena samāgamiṃ; ‘caṇḍena assena samāgantabbaṃ ahosi’, tena samāgamiṃ; ‘caṇḍena goṇena samāgantabbaṃ ahosi’, tena samāgamiṃ; ‘itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchitabbaṃ ahosi’, tena pucchiṃ; ‘gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchitabbaṃ ahosi’, tena pucchinti. tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati — ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti . pe . ‘gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchitabbaṃ ahosi, tena pucchin’ti . so ‘anassāsikaṃ idaṃ brahmacariyan’ti — iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. idaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.

MN 76

MN 76

MN 2, 3. paribbājakavaggo, 6. sandakasuttaṃ MN 76.1, para. 27 ⇒ 235. “yo pana so, bho ānanda, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto tassa carato ceva tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitaṃ — ‘khīṇā me āsavā’”ti? “tena hi, sandaka, upamaṃ te karissāmi; upamāyapidhekacce viññū purisā bhāsitassa atthaṃ ājānanti. seyyathāpi, sandaka, purisassa hatthapādā chinnā; tassa carato ceva tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ (jānāti — ‘chinnā me hatthapādā’ti, udāhu paccavekkhamāno jānāti — ‘chinnā me hatthapādā’”ti? “na kho, bho ānanda, so puriso satataṃ samitaṃ jānāti — ‘chinnā me hatthapādā’ ti.) api ca kho pana naṃ paccavekkhamāno jānāti — ‘chinnā me hatthapādā’”ti. “evameva kho, sandaka, yo so bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto tassa carato ceva tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ (ñāṇadassanaṃ na paccupaṭṭhitaṃ — ‘khīṇā me āsavā’ti;) api ca kho pana naṃ paccavekkhamāno jānāti — ‘khīṇā me āsavā’”ti.

MN 79

MN 79

MN 2, 3. paribbājakavaggo, 9. cūḷasakuludāyisuttaṃ MN 79.1, para. 4 ⇒ 271. “tenahudāyi, taṃyevettha paṭibhātu yathā maṃ paṭibhāseyyā”si. “purimāni, bhante, divasāni purimatarāni sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānamāno ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. so mayā pubbantaṃ ārabbha pañhaṃ puṭṭho samāno aññenaññaṃ paṭicari, bahiddhā kathaṃ apanāmesi, kopañca dosañca appaccayañca pātvākāsi. tassa mayhaṃ, bhante, bhagavantaṃyeva ārabbha sati udapādi — ‘aho nūna bhagavā, aho nūna sugato! yo imesaṃ dhammānaṃ sukusalo’”ti. “ko pana so, udāyi, sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānamāno ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti, yo tayā pubbantaṃ ārabbha pañhaṃ puṭṭho samāno aññenaññaṃ paṭicari, bahiddhā kathaṃ apanāmesi kopañca dosañca appaccayañca pātvākāsī”ti? ‘nigaṇṭho, bhante, nāṭaputto’ti.

MN 94

MN 94

MN 2, 5. brāhmaṇavaggo, 4. ghoṭamukhasuttaṃ MN 94.1, para. 23 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti.

MN 101

MN 101

MN 3, 1. devadahavaggo, 1. devadahasuttaṃ MN 101.1, para. 13 ⇒ 4. “evaṃ vutte, bhikkhave, te nigaṇṭhā maṃ etadavocuṃ — ‘nigaṇṭho, āvuso, nāṭaputto sabbaññū sabbadassāvī, aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti . carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. so evamāha — ‘atthi kho vo, āvuso nigaṇṭhā, pubbeva pāpakammaṃ kataṃ, taṃ imāya kaṭukāya dukkarakārikāya nijjīretha, yaṃ panettha etarahi kāyena saṃvutā vācāya saṃvutā manasā saṃvutā taṃ āyatiṃ pāpakammassa akaraṇaṃ. iti purāṇānaṃ kammānaṃ tapasā byantībhāvā, navānaṃ kammānaṃ akaraṇā, āyatiṃ anavassavo; āyatiṃ anavassavā kammakkhayo; kammakkhayā dukkhakkhayo; dukkhakkhayā vedanākkhayo; vedanākkhayā sabbaṃ dukkhaṃ nijjiṇṇaṃ bhavissatī’ti. tañca panamhākaṃ ruccati ceva khamati ca, tena camhā attamanā”ti.

MN 101

MN 101

MN 3, 1. devadahavaggo, 1. devadahasuttaṃ MN 101.1, para. 31 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti.

MN 107

MN 107

MN 3, 1. devadahavaggo, 7. gaṇakamoggallānasuttaṃ MN 107.1, para. 6 ⇒ “yato kho, brāhmaṇa, bhikkhu bhojane mattaññū hoti, tamenaṃ tathāgato uttariṃ vineti — ‘ehi tvaṃ, bhikkhu, jāgariyaṃ anuyutto viharāhi, divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhehi, rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhehi, rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeyyāsi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasikaritvā, rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhehī’”ti.

MN 107

MN 107

MN 3, 1. devadahavaggo, 7. gaṇakamoggallānasuttaṃ MN 107.1, para. 7 ⇒ “yato kho, brāhmaṇa, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti, tamenaṃ tathāgato uttariṃ vineti — ‘ehi tvaṃ, bhikkhu, satisampajaññena samannāgato hohi, abhikkante paṭikkante sampajānakārī, ālokite vilokite sampajānakārī, samiñjite pasārite sampajānakārī, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī, uccārapassāvakamme sampajānakārī, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī’”ti.

MN 107

MN 107

MN 3, 1. devadahavaggo, 7. gaṇakamoggallānasuttaṃ MN 107.1, para. 15 ⇒ 78. evaṃ vutte, gaṇakamoggallāno brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca — “yeme, bho gotama, puggalā assaddhā jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā saṭhā māyāvino ketabino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā indriyesu aguttadvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibbagāravā bāhulikā sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, na tehi bhavaṃ gotamo saddhiṃ saṃvasati”.

MN 107

MN 107

MN 3, 1. devadahavaggo, 7. gaṇakamoggallānasuttaṃ MN 107.1, para. 16 ⇒ “ye pana te kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā indriyesu guttadvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibbagāravā nabāhulikā nasāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatino sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, tehi bhavaṃ gotamo saddhiṃ saṃvasati.

MN 112

MN 112

MN 3, 2. anupadavaggo, 2. chabbisodhanasuttaṃ MN 112.1, para. 11 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī ahosiṃ, ālokite vilokite sampajānakārī ahosiṃ, samiñjite pasārite sampajānakārī ahosiṃ, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī ahosiṃ, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī ahosiṃ, uccārapassāvakamme sampajānakārī ahosiṃ, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī ahosiṃ.

MN 119

MN 119

MN 3, 2. anupadavaggo, 9. kāyagatāsatisuttaṃ MN 119.1, para. 4 ⇒ “puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. tassa evaṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato ye gehasitā sarasaṅkappā te pahīyanti. tesaṃ pahānā ajjhattameva cittaṃ santiṭṭhati sannisīdati ekodi hoti samādhiyati. evampi, bhikkhave, bhikkhu kāyagatāsatiṃ bhāveti. SN

SN 1.6

SN 1.6

SN 1, 1. devatāsaṃyuttaṃ, 1. naḷavaggo, 6. jāgarasuttaṃ SN 1.6, para. 2 ⇒ “kati jāgarataṃ suttā, kati suttesu jāgarā.

SN 1.6

SN 1.6

SN 1, 1. devatāsaṃyuttaṃ, 1. naḷavaggo, 6. jāgarasuttaṃ SN 1.6, para. 4 ⇒ “pañca jāgarataṃ suttā, pañca suttesu jāgarā.

SN 1.10

SN 1.10

SN 1, 1. devatāsaṃyuttaṃ, 1. naḷavaggo, 10. araññasuttaṃ SN 1.10, para. 11 ⇒ jāgaraṃ appaṭividitā, susammuṭṭhā mānakāminā.

SN 1.80

SN 1.80

SN 1, 1. devatāsaṃyuttaṃ, 8. chetvāvaggo, 10. pajjotasuttaṃ SN 1.80, para. 2 ⇒ “kiṃsu lokasmi pajjoto, kiṃsu lokasmi jāgaro.

SN 1.80

SN 1.80

SN 1, 1. devatāsaṃyuttaṃ, 8. chetvāvaggo, 10. pajjotasuttaṃ SN 1.80, para. 6 ⇒ “paññā lokasmi pajjoto, sati lokasmi jāgaro.

SN 16.11

SN 16.11

SN 2, 5. kassapasaṃyuttaṃ, 11. cīvarasuttaṃ SN 16.11, para. 4 ⇒ “atha kiñcarahi tvaṃ, āvuso ānanda, imehi navehi bhikkhūhi indriyesu aguttadvārehi bhojane amattaññūhi jāgariyaṃ ananuyuttehi saddhiṃ cārikaṃ carasi? sassaghātaṃ maññe carasi, kulūpaghātaṃ maññe carasi. olujjati kho te, āvuso ānanda, parisā; palujjanti kho te, āvuso, navappāyā. na vāyaṃ kumārako mattamaññāsī”ti.

SN 16.11

SN 16.11

SN 2, 5. kassapasaṃyuttaṃ, 11. cīvarasuttaṃ SN 16.11, para. 5 ⇒ “api me, bhante kassapa, sirasmiṃ palitāni jātāni. atha ca pana mayaṃ ajjāpi āyasmato mahākassapassa kumārakavādā na muccāmā”ti. “tathā hi pana tvaṃ, āvuso ānanda, imehi navehi bhikkhūhi indriyesu aguttadvārehi bhojane amattaññūhi jāgariyaṃ ananuyuttehi saddhiṃ cārikaṃ carasi, sassaghātaṃ maññe carasi, kulūpaghātaṃ maññe carasi. olujjati kho te, āvuso ānanda, parisā; palujjanti kho te, āvuso, navappāyā. na vāyaṃ kumārako mattamaññāsī”ti.

SN 35.103

SN 35.103

SN 4, 1. saḷāyatanasaṃyuttaṃ, 12. lokakāmaguṇavaggo, 7. sāriputtasaddhivihārikasuttaṃ SN 35.103, para. 2 ⇒ “evametaṃ, āvuso, hoti indriyesu aguttadvārassa, bhojane amattaññuno, jāgariyaṃ ananuyuttassa. ‘so vatāvuso, bhikkhu indriyesu aguttadvāro bhojane amattaññū jāgariyaṃ ananuyutto yāvajīvaṃ paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ santānessatī’ti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. ‘so vatāvuso, bhikkhu indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto yāvajīvaṃ paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ santānessatī’ti ṭhānametaṃ vijjati.

SN 35.103

SN 35.103

SN 4, 1. saḷāyatanasaṃyuttaṃ, 12. lokakāmaguṇavaggo, 7. sāriputtasaddhivihārikasuttaṃ SN 35.103, para. 5 ⇒ “kathañcāvuso, jāgariyaṃ anuyutto hoti? idhāvuso, bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti . rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno, uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. evaṃ kho, āvuso, jāgariyaṃ anuyutto hoti. tasmātihāvuso, evaṃ sikkhitabbaṃ — ‘indriyesu guttadvārā bhavissāma, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā’ti. evañhi vo, āvuso, sikkhitabban”ti. sattamaṃ.

SN 35.192

SN 35.192

SN 4, 1. saḷāyatanasaṃyuttaṃ, 19. āsīvisavaggo, 2. rathopamasuttaṃ SN 35.192, para. 1 ⇒ 239. “tīhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhasomanassabahulo viharati, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāya. katamehi tīhi? indriyesu guttadvāro hoti, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto.

SN 35.192

SN 35.192

SN 4, 1. saḷāyatanasaṃyuttaṃ, 19. āsīvisavaggo, 2. rathopamasuttaṃ SN 35.192, para. 4 ⇒ “kathañca, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti? idha, bhikkhave, bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti. imehi kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhasomanassabahulo viharati, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāyā”ti. dutiyaṃ.

SN 36.7

SN 36.7

SN 4, 2. vedanāsaṃyuttaṃ, 1. sagāthāvaggo, 7. paṭhamagelaññasuttaṃ SN 36.7, para. 4 ⇒ “kathañca, bhikkhave, bhikkhu sampajāno hoti? idha, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sampajānakārī hoti. sato, bhikkhave, bhikkhu sampajāno kālaṃ āgameyya. ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī.

SN 47.2

SN 47.2

SN 5, 3. satipaṭṭhānasaṃyuttaṃ, 1. ambapālivaggo, 2. satisuttaṃ SN 47.2, para. 3 ⇒ “kathañca, bhikkhave, bhikkhu sampajāno hoti? idha, bhikkhave, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sampajānakārī hoti. sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya sampajāno. ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī”ti. dutiyaṃ. AN

AN 3.16

AN 3.16

AN 3, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. rathakāravaggo, 6. apaṇṇakasuttaṃ AN 3.16, para. 1 ⇒ 16. “tīhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu apaṇṇakapaṭipadaṃ paṭipanno hoti, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāya. katamehi tīhi? idha, bhikkhave, bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti, bhojane mattaññū hoti, jāgariyaṃ anuyutto hoti.

AN 3.16

AN 3.16

AN 3, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. rathakāravaggo, 6. apaṇṇakasuttaṃ AN 3.16, para. 4 ⇒ “kathañca, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti? idha, bhikkhave, bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā, rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti. imehi kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu apaṇṇakapaṭipadaṃ paṭipanno hoti, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāyā”ti. chaṭṭhaṃ.

AN 3.37

AN 3.37

AN 3, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. devadūtavaggo, 7. catumahārājasuttaṃ AN 3.37, para. 1 ⇒ 37. “aṭṭhamiyaṃ, bhikkhave, pakkhassa catunnaṃ mahārājānaṃ amaccā pārisajjā imaṃ lokaṃ anuvicaranti — ‘kacci bahū manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. cātuddasiṃ, bhikkhave, pakkhassa catunnaṃ mahārājānaṃ puttā imaṃ lokaṃ anuvicaranti — ‘kacci bahū manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. tadahu, bhikkhave, uposathe pannarase cattāro mahārājāno sāmaññeva imaṃ lokaṃ anuvicaranti — ‘kacci bahū manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’”ti.

AN 3.37

AN 3.37

AN 3, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. devadūtavaggo, 7. catumahārājasuttaṃ AN 3.37, para. 2 ⇒ “sace, bhikkhave, appakā honti manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karonti. tamenaṃ, bhikkhave, cattāro mahārājāno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sudhammāya sabhāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ārocenti — ‘appakā kho, mārisā, manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. tena kho, bhikkhave, devā tāvatiṃsā anattamanā honti — ‘dibbā vata, bho, kāyā parihāyissanti, paripūrissanti asurakāyā’”ti.

AN 3.37

AN 3.37

AN 3, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. devadūtavaggo, 7. catumahārājasuttaṃ AN 3.37, para. 3 ⇒ “sace pana, bhikkhave, bahū honti manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karonti. tamenaṃ, bhikkhave, cattāro mahārājāno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sudhammāya sabhāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ārocenti — ‘bahū kho, mārisā, manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. tena, bhikkhave, devā tāvatiṃsā attamanā honti — ‘dibbā vata, bho, kāyā paripūrissanti, parihāyissanti asurakāyā’”ti.

AN 3.75

AN 3.75

AN 3, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (8) 3. ānandavaggo, 4. nigaṇṭhasuttaṃ AN 3.75, para. 1 ⇒ 75. ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. atha kho abhayo ca licchavi paṇḍitakumārako ca licchavi yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. ekamantaṃ nisinno kho abhayo licchavi āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca — “nigaṇṭho, bhante, nāṭaputto sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti — ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. so purāṇānaṃ kammānaṃ tapasā byantībhāvaṃ paññapeti navānaṃ kammānaṃ akaraṇā setughātaṃ . iti kammakkhayā dukkhakkhayo, dukkhakkhayā vedanākkhayo, vedanākkhayā sabbaṃ dukkhaṃ nijjiṇṇaṃ bhavissati — evametissā sandiṭṭhikāya nijjarāya visuddhiyā samatikkamo hoti. idha, bhante, bhagavā kimāhā”ti?

AN 4.11

AN 4.11

AN 4, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. caravaggo, 1. carasuttaṃ AN 4.11, para. 4 ⇒ “sayānassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa uppajjati kāmavitakko vā byāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. taṃ ce bhikkhu adhivāseti, nappajahati na vinodeti na byantīkaroti na anabhāvaṃ gameti, sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ‘anātāpī anottāpī satataṃ samitaṃ kusīto hīnavīriyo’ti vuccati.

AN 4.11

AN 4.11

AN 4, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. caravaggo, 1. carasuttaṃ AN 4.11, para. 8 ⇒ “sayānassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa uppajjati kāmavitakko vā byāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. taṃ ce bhikkhu nādhivāseti, pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti, sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ‘ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitatto’ti vuccatī”ti.

AN 4.12

AN 4.12

AN 4, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. caravaggo, 2. sīlasuttaṃ AN 4.12, para. 5 ⇒ “sayānassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa abhijjhābyāpādo vigato hoti, thinamiddhaṃ. uddhaccakukkuccaṃ. vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ, sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ‘ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitatto’ti vuccatī”ti.

AN 4.37

AN 4.37

AN 4, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. cakkavaggo, 7. aparihāniyasuttaṃ AN 4.37, para. 1 ⇒ 37. “catūhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo parihānāya nibbānasseva santike. katamehi catūhi? idha, bhikkhave, bhikkhu sīlasampanno hoti, indriyesu guttadvāro hoti, bhojane mattaññū hoti, jāgariyaṃ anuyutto hoti.

AN 4.37

AN 4.37

AN 4, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. cakkavaggo, 7. aparihāniyasuttaṃ AN 4.37, para. 5 ⇒ “kathañca, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti? idha, bhikkhave, bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti; rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti; rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti, pāde pādaṃ accādhāya, sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā; rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti. imehi kho, bhikkhave, catūhi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo parihānāya, nibbānasseva santiketi.

AN 4.37

AN 4.37

AN 4, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. cakkavaggo, 7. aparihāniyasuttaṃ AN 4.37, para. 7 ⇒ bhojanamhi ca mattaññū, jāgariyaṃ anuyuñjati.

AN 4.198

AN 4.198

AN 4, 4. catutthapaṇṇāsakaṃ, (20) 5. mahāvaggo, 8. attantapasuttaṃ AN 4.198, para. 12 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti .

AN 5.56

AN 5.56

AN 5, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (6) 1. nīvaraṇavaggo, 6. upajjhāyasuttaṃ AN 5.56, para. 3 ⇒ “evañhetaṃ, bhikkhu, hoti indriyesu aguttadvārassa, bhojane amattaññuno, jāgariyaṃ ananuyuttassa, avipassakassa kusalānaṃ dhammānaṃ, pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ ananuyuttassa viharato, yaṃ madhurakajāto ceva kāyo hoti, disā cassa na pakkhāyanti, dhammā ca taṃ nappaṭibhanti, thinamiddhañcassa cittaṃ pariyādāya tiṭṭhati, anabhirato ca brahmacariyaṃ carati, hoti cassa dhammesu vicikicchā. tasmātiha te, bhikkhu, evaṃ sikkhitabbaṃ — ‘indriyesu guttadvāro bhavissāmi, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto, vipassako kusalānaṃ dhammānaṃ, pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ anuyutto viharissāmī’ti. evañhi te, bhikkhu, sikkhitabban”ti.

AN 5.56

AN 5.56

AN 5, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (6) 1. nīvaraṇavaggo, 6. upajjhāyasuttaṃ AN 5.56, para. 6 ⇒ “evañhetaṃ, bhikkhu, hoti indriyesu guttadvārassa, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttassa, vipassakassa kusalānaṃ dhammānaṃ, pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ anuyuttassa viharato, yaṃ na ceva madhurakajāto kāyo hoti, disā cassa pakkhāyanti, dhammā ca taṃ paṭibhanti, thinamiddhañcassa cittaṃ na pariyādāya tiṭṭhati, abhirato ca brahmacariyaṃ carati, na cassa hoti dhammesu vicikicchā. tasmātiha vo, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ — ‘indriyesu guttadvārā bhavissāma, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, vipassakā kusalānaṃ dhammānaṃ, pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ anuyuttā viharissāmā’ti. evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabban”ti. chaṭṭhaṃ.

AN 5.96

AN 5.96

AN 5, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (10) 5. kakudhavaggo, 6. sutadharasuttaṃ AN 5.96, para. 1 ⇒ 96. “pañcahi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu ānāpānassatiṃ āsevanto nacirasseva akuppaṃ paṭivijjhati. katamehi pañcahi? idha, bhikkhave, bhikkhu appaṭṭho hoti appakicco subharo susantoso jīvitaparikkhāresu; appāhāro hoti anodarikattaṃ anuyutto; appamiddho hoti jāgariyaṃ anuyutto; bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti, tathārūpāssa dhammā bahussutā honti dhātā vacasā paricitā manasānupekkhitā diṭṭhiyā suppaṭividdhā; yathāvimuttaṃ cittaṃ paccavekkhati. imehi kho, bhikkhave, pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu ānāpānassatiṃ āsevanto nacirasseva akuppaṃ paṭivijjhatī”ti. chaṭṭhaṃ.

AN 5.97

AN 5.97

AN 5, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (10) 5. kakudhavaggo, 7. kathāsuttaṃ AN 5.97, para. 1 ⇒ 97. “pañcahi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu ānāpānassatiṃ bhāvento nacirasseva akuppaṃ paṭivijjhati. katamehi pañcahi? idha, bhikkhave, bhikkhu appaṭṭho hoti appakicco subharo susantoso jīvitaparikkhāresu; appāhāro hoti anodarikattaṃ anuyutto; appamiddho hoti jāgariyaṃ anuyutto; yāyaṃ kathā ābhisallekhikā cetovivaraṇasappāyā, seyyathidaṃ — appicchakathā . pe . vimuttiñāṇadassanakathā, evarūpiyā kathāya nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī; yathāvimuttaṃ cittaṃ paccavekkhati. imehi kho, bhikkhave, pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu ānāpānassatiṃ bhāvento nacirasseva akuppaṃ paṭivijjhatī”ti. sattamaṃ.

AN 5.98

AN 5.98

AN 5, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (10) 5. kakudhavaggo, 8. āraññakasuttaṃ AN 5.98, para. 1 ⇒ 98. “pañcahi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu ānāpānassatiṃ bahulīkaronto nacirasseva akuppaṃ paṭivijjhati. katamehi pañcahi? idha, bhikkhave, bhikkhu appaṭṭho hoti appakicco subharo susantoso jīvitaparikkhāresu; appāhāro hoti anodarikattaṃ anuyutto; appamiddho hoti jāgariyaṃ anuyutto; āraññako hoti pantasenāsano; yathāvimuttaṃ cittaṃ paccavekkhati. imehi kho, bhikkhave, pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu ānāpānassatiṃ bahulīkaronto nacirasseva akuppaṃ paṭivijjhatī”ti. aṭṭhamaṃ.

AN 5.167

AN 5.167

AN 5, 4. catutthapaṇṇāsakaṃ, (17) 2. āghātavaggo, 7. codanāsuttaṃ AN 5.167, para. 11 ⇒ “ye te, bhante, puggalā assaddhā jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā saṭhā māyāvino ketabino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā indriyesu aguttadvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibbagāravā bāhulikā sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, te mayā evaṃ vuccamānā na padakkhiṇaṃ gaṇhanti.

AN 5.167

AN 5.167

AN 5, 4. catutthapaṇṇāsakaṃ, (17) 2. āghātavaggo, 7. codanāsuttaṃ AN 5.167, para. 12 ⇒ “ye pana te, bhante, kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā indriyesu guttadvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibbagāravā na bāhulikā na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatino sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te mayā evaṃ vuccamānā padakkhiṇaṃ gaṇhantīti.

AN 5.167

AN 5.167

AN 5, 4. catutthapaṇṇāsakaṃ, (17) 2. āghātavaggo, 7. codanāsuttaṃ AN 5.167, para. 13 ⇒ “ye te, sāriputta, puggalā assaddhā jīvikatthā na saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā saṭhā māyāvino ketabino uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā indriyesu aguttadvārā bhojane amattaññuno jāgariyaṃ ananuyuttā sāmaññe anapekkhavanto sikkhāya na tibbagāravā bāhulikā sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā kusītā hīnavīriyā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā vibbhantacittā duppaññā eḷamūgā, tiṭṭhantu te.

AN 5.167

AN 5.167

AN 5, 4. catutthapaṇṇāsakaṃ, (17) 2. āghātavaggo, 7. codanāsuttaṃ AN 5.167, para. 14 ⇒ “ye pana, te sāriputta, kulaputtā saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā asaṭhā amāyāvino aketabino anuddhatā anunnaḷā acapalā amukharā avikiṇṇavācā indriyesu guttadvārā bhojane mattaññuno jāgariyaṃ anuyuttā sāmaññe apekkhavanto sikkhāya tibbagāravā na bāhulikā na sāthalikā okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā āraddhavīriyā pahitattā upaṭṭhitassatino sampajānā samāhitā ekaggacittā paññavanto aneḷamūgā, te tvaṃ, sāriputta, vadeyyāsi . ovada, sāriputta, sabrahmacārī; anusāsa, sāriputta, sabrahmacārī — ‘asaddhammā vuṭṭhāpetvā saddhamme patiṭṭhāpessāmi sabrahmacārī’ti. evañhi te, sāriputta, sikkhitabban”ti. sattamaṃ.

AN 6.17

AN 6.17

AN 6, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. sāraṇīyavaggo, 7. soppasuttaṃ AN 6.17, para. 4 ⇒ “taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā — ‘samaṇo vā brāhmaṇo vā yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto indriyesu aguttadvāro bhojane amattaññū jāgariyaṃ ananuyutto avipassako kusalānaṃ dhammānaṃ pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ ananuyutto āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanto’”ti? “no hetaṃ, bhante”. “sādhu, bhikkhave! mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ — ‘samaṇo vā brāhmaṇo vā yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto indriyesu aguttadvāro bhojane amattaññū jāgariyaṃ ananuyutto avipassako kusalānaṃ dhammānaṃ pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ ananuyutto āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanto’”ti.

AN 6.17

AN 6.17

AN 6, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 2. sāraṇīyavaggo, 7. soppasuttaṃ AN 6.17, para. 5 ⇒ “tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ — ‘indriyesu guttadvārā bhavissāma, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, vipassakā kusalānaṃ dhammānaṃ, pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ, bhāvanānuyogamanuyuttā viharissāmā’ti. evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabban”ti. sattamaṃ.

AN 8.9

AN 8.9

AN 8, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 1. mettāvaggo, 9. nandasuttaṃ AN 8.9, para. 1 ⇒ 9. “‘kulaputto’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. ‘balavā’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. ‘pāsādiko’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. ‘tibbarāgo’ti, bhikkhave, nandaṃ sammā vadamāno vadeyya. kimaññatra, bhikkhave, nando indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto, satisampajaññena samannāgato, yehi nando sakkoti paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carituṃ! tatridaṃ, bhikkhave, nandassa indriyesu guttadvāratāya hoti. sace, bhikkhave, nandassa puratthimā disā āloketabbā hoti, sabbaṃ cetasā samannāharitvā nando puratthimaṃ disaṃ āloketi — ‘evaṃ me puratthimaṃ disaṃ ālokayato nābhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssavissantī’ti. itiha tattha sampajāno hoti.

AN 8.9

AN 8.9

AN 8, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 1. mettāvaggo, 9. nandasuttaṃ AN 8.9, para. 4 ⇒ “tatridaṃ, bhikkhave, nandassa jāgariyānuyogasmiṃ hoti. idha, bhikkhave, nando divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti; rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti; rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā; rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. idaṃ kho, bhikkhave, nandassa jāgariyānuyogasmiṃ hoti.

AN 8.9

AN 8.9

AN 8, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 1. mettāvaggo, 9. nandasuttaṃ AN 8.9, para. 6 ⇒ “kimaññatra, bhikkhave, nando indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto, satisampajaññena samannāgato, yehi nando sakkoti paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caritun”ti! navamaṃ.

AN 9.38

AN 9.38

AN 9, 1. paṭhamapaṇṇāsakaṃ, 4. mahāvaggo, 7. lokāyatikasuttaṃ AN 9.38, para. 2 ⇒ “pūraṇo, bho gotama, kassapo sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti — ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. so evamāha — ‘ahaṃ anantena ñāṇena anantaṃ lokaṃ jānaṃ passaṃ viharāmī’ti. ayampi, bho gotama, nigaṇṭho nāṭaputto sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti — ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitan’ti. so evamāha — ‘ahaṃ anantena ñāṇena anantaṃ lokaṃ jānaṃ passaṃ viharāmī’ti. imesaṃ, bho gotama, ubhinnaṃ ñāṇavādānaṃ ubhinnaṃ aññamaññaṃ vipaccanīkavādānaṃ ko saccaṃ āha ko musā”ti?

AN 10.99

AN 10.99

AN 10, 2. dutiyapaṇṇāsakaṃ, (10) 5. upālivaggo, 9. upālisuttaṃ AN 10.99, para. 21 ⇒ “so abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. KN

KN 2.2

KN Dhp, 2. appamādavaggo KN 2.2, para. 27 ⇒ appamatto pamattesu, suttesu bahujāgaro.

KN 2.3

KN Dhp, 3. cittavaggo KN 2.3, para. 21 ⇒ puññapāpapahīnassa, natthi jāgarato bhayaṃ.

KN 2.5

KN Dhp, 5. bālavaggo KN 2.5, para. 2 ⇒ dīghā jāgarato ratti, dīghaṃ santassa yojanaṃ.

KN 2.17

KN Dhp, 17. kodhavaggo KN 2.17, para. 17 ⇒ sadā jāgaramānānaṃ, ahorattānusikkhinaṃ.

KN 4.47

KN It, 2. dukanipāto, 2. dutiyavaggo, 10. jāgariyasuttaṃ KN 4.47, para. 2 ⇒ “jāgaro cassa, bhikkhave, bhikkhu vihareyya sato sampajāno samāhito pamudito vippasanno ca tattha kālavipassī ca kusalesu dhammesu. jāgarassa, bhikkhave, bhikkhuno viharato satassa sampajānassa samāhitassa pamuditassa vippasannassa tattha kālavipassino kusalesu dhammesu dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ — diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitā”ti. etamatthaṃ bhagavā avoca. tatthetaṃ iti vuccati —

KN 4.47

KN It, 2. dukanipāto, 2. dutiyavaggo, 10. jāgariyasuttaṃ KN 4.47, para. 3 ⇒ “jāgarantā suṇāthetaṃ, ye suttā te pabujjhatha.

KN 4.47

KN It, 2. dukanipāto, 2. dutiyavaggo, 10. jāgariyasuttaṃ KN 4.47, para. 4 ⇒ suttā jāgaritaṃ seyyo, natthi jāgarato bhayaṃ.

KN 4.47

KN It, 2. dukanipāto, 2. dutiyavaggo, 10. jāgariyasuttaṃ KN 4.47, para. 5 ⇒ “yo jāgaro ca satimā sampajāno, samāhito mudito vippasanno ca.

KN 4.47

KN It, 2. dukanipāto, 2. dutiyavaggo, 10. jāgariyasuttaṃ KN 4.47, para. 7 ⇒ “tasmā have jāgariyaṃ bhajetha, ātāpī bhikkhu nipako jhānalābhī.

KN 4.49

KN It, 2. dukanipāto, 2. dutiyavaggo, 12. diṭṭhigatasuttaṃ KN 4.49, para. 16 ⇒ ajātaṃ dhātusallānaṃ, sikkhā jāgariyena ca.

KN 4.110

KN It, 4. catukkanipāto, 11. carasuttaṃ KN 4.110, para. 5 ⇒ “sayānassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa uppajjati kāmavitakko vā byāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. tañce, bhikkhave, bhikkhu adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantīkaroti na anabhāvaṃ gameti. sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto anātāpī anottāpī satataṃ samitaṃ kusīto hīnavīriyoti vuccati.

KN 4.110

KN It, 4. catukkanipāto, 11. carasuttaṃ KN 4.110, para. 9 ⇒ “sayānassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa uppajjati kāmavitakko vā byāpādavitakko vā vihiṃsāvitakko vā. tañce, bhikkhave, bhikkhu nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gameti. sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccatī”ti. etamatthaṃ bhagavā avoca. tatthetaṃ iti vuccati —

KN 4.111

KN It, 4. catukkanipāto, 12. sampannasīlasuttaṃ KN 4.111, para. 7 ⇒ “sayānassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa abhijjhā vigatā hoti byāpādo . pe . thinamiddhaṃ. uddhaccakukkuccaṃ. vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccatī”ti. etamatthaṃ bhagavā avoca. tatthetaṃ iti vuccati —

KN 5.52

KN Sn, 4. aṭṭhakavaggo, 14. tuvaṭakasuttaṃ KN 5.52, para. 37 ⇒ “niddaṃ na bahulīkareyya, jāgariyaṃ bhajeyya ātāpī.

KN 5.54

KN Sn, 4. aṭṭhakavaggo, 16. sāriputtasuttaṃ KN 5.54, para. 57 ⇒ “okkhittacakkhu na ca pādalolo, jhānānuyutto bahujāgarass.

KN 7.48

KN Pv, 4. mahāvaggo, 13. akkharukkhapetavatthu KN 7.48, para. 3 ⇒ ubhayaṃ tena dānena gacchati, jāgaratha māpamajjathā”ti.

KN 8.162

KN Th, 2. dukanipāto, 5. pañcamavaggo, 2. dhammapālattheragāthā KN 8.162, para. 3 ⇒ jāgaro sa hi suttesu, amoghaṃ tassa jīvitaṃ.

KN 8.216

KN Th, 6. chakkanipāto, 7.kātiyānattheragāthā KN 8.216, para. 2 ⇒ “uṭṭhehi nisīda kātiyāna, mā niddābahulo ahu jāgarassu.

KN 10.2

KN Ap.1, (paṭhamo bhāgo), 1. buddhavaggo, 2. paccekabuddhāpadānaṃ KN 10.2, para. 150 ⇒ “‘visuddhasīlā suvisuddhapaññā, samāhitā jāgariyānuyuttā.

KN 11.37

KN Ap.2, 4. khattiyāvaggo, 7. aḍḍhakāsitherīapadānaṃ KN 11.37, para. 8 ⇒ “mattaññunī ca asane, yuttā jāgariyepi ca.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 2 ⇒ kodha jāgarataṃ sutto, kodha suttesu jāgaro.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 5 ⇒ ahaṃ jāgarataṃ sutto, ahaṃ suttesu jāgaro.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 8 ⇒ kathaṃ jāgarataṃ sutto, kathaṃ suttesu jāgaro.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 15 ⇒ tesu jāgaramānesu, ahaṃ suttosmi devate.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 17 ⇒ evaṃ jāgarataṃ sutto, evaṃ suttesu jāgaro.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 20 ⇒ sādhu jāgarataṃ sutto, sādhu suttesu jāgaro.

KN 14.414

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 414. jāgarajātakaṃ (7-2-9) KN 14.414, para. 22 ⇒ jāgarajātakaṃ navamaṃ.

KN 14.416

KN Ja 1, 7. sattakanipāto, 2. gandhāravaggo, 416. parantapajātakaṃ (7-2-11) KN 14.416, para. 26 ⇒ urago vidhuro puna jāgarataṃ, atha kosalādhipa parantapa cāti. KN Nidd I, 1. kāmasuttaniddeso, para. 67 ⇒ parissayāti kenaṭṭhena parissayā? parisahantīti parissayā, parihānāya saṃvattantīti parissayā, tatrāsayāti parissayā. kathaṃ parisahantīti parissayā? te parissayā taṃ puggalaṃ sahanti parisahanti abhibhavanti ajjhottharanti pariyādiyanti maddanti. evaṃ parisahantīti parissayā. kathaṃ parihānāya saṃvattantīti parissayā? te parissayā kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. katamesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ? sammāpaṭipadāya anulomapaṭipadāya apaccanīkapaṭipadāya aviruddhapaṭipadāya anvatthapaṭipadāya dhammānudhammapaṭipadāya, sīlesu paripūrikāritāya indriyesu guttadvāratāya bhojane mattaññutāya, jāgariyānuyogassa satisampajaññassa, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanānuyogassa catunnaṃ sammappadhānānaṃ bhāvanānuyogassa catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvanānuyogassa, pañcannaṃ indriyānaṃ bhāvanānuyogassa pañcannaṃ balānaṃ bhāvanānuyogassa, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ bhāvanānuyogassa ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanānuyogassa — imesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. evaṃ parihānāya saṃvattantīti — parissayā. KN Nidd I, 2. guhaṭṭhakasuttaniddeso, para. 144 ⇒ yadattagarahī tadakubbamānoti. yadanti yaṃ. attagarahīti dvīhi kāraṇehi attānaṃ garahati — katattā ca akatattā ca. kathaṃ katattā ca akatattā ca attānaṃ garahati? kataṃ me kāyaduccaritaṃ, akataṃ me kāyasucaritanti — attānaṃ garahati. kataṃ me vacīduccaritaṃ, akataṃ me vacīsucaritanti — attānaṃ garahati. kataṃ me manoduccaritaṃ, akataṃ me manosucaritanti — attānaṃ garahati. kato me pāṇātipāto, akatā me pāṇātipātā veramaṇīti — attānaṃ garahati. kataṃ me adinnādānaṃ, akatā me adinnādānā veramaṇīti — attānaṃ garahati. kato me kāmesumicchācāro, akatā me kāmesumicchācārā veramaṇīti — attānaṃ garahati. kato me musāvādo, akatā me musāvādā veramaṇīti — attānaṃ garahati. katā me pisuṇā vācā, akatā me pisuṇāya vācāya veramaṇīti — attānaṃ garahati. katā me pharusā vācā, akatā me pharusāya vācāya veramaṇīti — attānaṃ garahati. kato me samphappalāpo, akatā me samphappalāpā veramaṇīti — attānaṃ garahati. katā me abhijjhā, akatā me anabhijjhāti — attānaṃ garahati. kato me byāpādo, akato me abyāpādoti — attānaṃ garahati. katā me micchādiṭṭhi, akatā me sammādiṭṭhīti — attānaṃ garahati. evaṃ katattā ca akatattā ca attānaṃ garahati. atha vā, sīlesumhi na paripūrakārīti — attānaṃ garahati. indriyesumhi aguttadvāroti — attānaṃ garahati. bhojanemhi amattaññūti — attānaṃ garahati. jāgariyaṃ ananuyuttoti — attānaṃ garahati. satisampajaññena asamannāgatoti — attānaṃ garahati. abhāvitā me cattāro satipaṭṭhānāti — attānaṃ garahati. abhāvitā me cattāro sammappadhānāti — attānaṃ garahati. abhāvitā me cattāro iddhipādāti — attānaṃ garahati. abhāvitāni me pañcindriyānīti — attānaṃ garahati. abhāvitāni me pañca balānīti — attānaṃ garahati. abhāvitā me satta bojjhaṅgāti — attānaṃ garahati. abhāvito me ariyo aṭṭhaṅgiko maggoti — attānaṃ garahati. dukkhaṃ me apariññātanti — attānaṃ garahati. samudayo me appahīnoti — attānaṃ garahati. maggo me abhāvitoti — attānaṃ garahati. nirodho me asacchikatoti — attānaṃ garahati. evaṃ katattā ca akatattā ca attānaṃ garahati. evaṃ attagarahitaṃ kammaṃ akubbamāno ajanayamāno asañjanayamāno anibbattayamāno anabhinibbattayamānoti — yadattagarahī tadakubbamāno. na limpatī diṭṭhasutesu dhīroti. lepoti dve lepā — taṇhālepo ca diṭṭhilepo ca . pe . ayaṃ taṇhālepo . pe . ayaṃ diṭṭhilepo. dhīroti paṇḍito paññavā buddhimā ñāṇī vibhāvī medhāvī. dhīro taṇhālepaṃ pahāya diṭṭhilepaṃ paṭinissajjitvā diṭṭhe na limpati, sute na limpati, mute na limpati, viññāte na limpati, na palimpati, na upalimpati. alitto apalitto anupalitto nikkhanto nissaṭo vippamutto visaññutto vimariyādikatena cetasā viharatīti — na limpatī diṭṭhasutesu dhīroti. KN Nidd I, 7. tissametteyyasuttaniddeso, para. 26 ⇒ katamaṃ paṭipattisāsanaṃ? sammāpaṭipadā anulomapaṭipadā apaccanīkapaṭipadā anvatthapaṭipadā dhammānudhammapaṭipadā sīlesu paripūrakāritā indriyesu guttadvāratā bhojane mattaññutā jāgariyānuyogo satisampajaññaṃ cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggo — idaṃ paṭipattisāsanaṃ. tampi mussati sammussati pamussati sampamussati paribāhiro hotīti. evampi mussate vāpi sāsanaṃ. KN Nidd I, 10. purābhedasuttaniddeso, para. 36 ⇒ atha vā “sīlesumhi na paripūrakārī”ti — uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho; “indriyesumhi aguttadvāro”ti. “bhojane amattaññumhī”ti. “jāgariyaṃ ananuyuttomhī”ti. “na satisampajaññena samannāgatomhī”ti. “abhāvitā me cattāro satipaṭṭhānā”ti. “abhāvitā me cattāro sammappadhānā”ti. “abhāvitā me cattāro iddhipādā”ti. “abhāvitāni me pañcindriyānī”ti. “abhāvitāni me pañca balānī”ti. “abhāvitā me satta bojjhaṅgā”ti. “abhāvito me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo”ti. “dukkhaṃ me apariññātan”ti. “samudayo me appahīno”ti. “maggo me abhāvito”ti. “nirodho me asacchikato”ti — uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho. yassetaṃ kukkuccaṃ pahīnaṃ samucchinnaṃ vūpasantaṃ paṭipassaddhaṃ abhabbuppattikaṃ ñāṇagginā daḍḍhaṃ, so vuccati akukkuccoti — avikatthī akukkuco. KN Nidd I, 13. mahāviyūhasuttaniddeso, para. 192 ⇒ atha vā “sīlesumhi na paripūrakārī”ti attānaṃ garahati. “indriyesumhi aguttadvāro”ti. “bhojanemhi amattaññū”ti. “jāgariyamhi ananuyutto”ti. “na satisampajaññenāmhi samannāgato”ti. “abhāvitā me cattāro satipaṭṭhānā”ti. “abhāvitā me cattāro sammappadhānā”ti. “abhāvitā me cattāro iddhipādā”ti. “abhāvitāni me pañcindriyānī”ti. “abhāvitāni me pañca balānī”ti. “abhāvitā me satta bojjhaṅgā”ti. “abhāvito me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo”ti. “dukkhaṃ me apariññātan”ti. “dukkhasamudayo me appahīno”ti. “maggo me abhāvito”ti. “nirodho me asacchikato”ti attānaṃ garahati. evaṃ katattā ca akatattā ca attānaṃ garahati. evaṃ attagarahī. tayidaṃ kammaṃ akubbamāno ajanayamāno asañjanayamāno anibbattayamāno anabhinibbattayamāno anattagarahīti — na limpati loke anattagarahī. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 97 ⇒ kathaṃ parihānāya saṃvattantīti parissayā? te parissayā kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. katamesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ? sammāpaṭipadāya anulomapaṭipadāya apaccanīkapaṭipadāya aviruddhapaṭipadāya anvatthapaṭipadāya dhammānudhammapaṭipadāya sīlesu paripūrakāritāya indriyesu guttadvāratāya bhojane mattaññutāya jāgariyānuyogassa satisampajaññassa catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanānuyogassa catunnaṃ sammappadhānānaṃ catunnaṃ iddhipādānaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ pañcannaṃ balānaṃ sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanānuyogassa — imesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. evampi parihānāya saṃvattantīti — parissayā. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 124 ⇒ paṭipadaṃ vadehi bhaddanteti. paṭipadaṃ vadehi — sammāpaṭipadaṃ anulomapaṭipadaṃ apaccanīkapaṭipadaṃ aviruddhapaṭipadaṃ anvatthapaṭipadaṃ dhammānudhammapaṭipadaṃ sīlesu paripūrakāritaṃ indriyesu guttadvārataṃ bhojane mattaññutaṃ jāgariyānuyogaṃ satisampajaññaṃ cattāro satipaṭṭhāne cattāro sammappadhāne cattāro iddhipāde pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅge ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ nibbānañca nibbānagāminiñca paṭipadaṃ vadehi ācikkha desehi paññapehi paṭṭhapehi vivara vibhaja uttānīkarohi pakāsehīti — paṭipadaṃ vadehi. bhaddanteti so nimmito buddhaṃ bhagavantaṃ ālapati. atha vā yaṃ tvaṃ dhammaṃ ācikkhasi desesi paññapesi paṭṭhapesi vivari vibhaji uttānīakāsi pakāsesi sabbaṃ taṃ sundaraṃ bhaddakaṃ kalyāṇaṃ anavajjaṃ sevitabbanti — paṭipadaṃ vadehi bhaddante. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 175 ⇒ atha vā “sīlesumhi na paripūrakārī”ti uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho, “indriyesumhi aguttadvāro”ti . pe . “bhojane amattaññumhī”ti. “jāgariyaṃ ananuyuttomhī”ti. “na satisampajaññena samannāgatomhī”ti. “abhāvitā me cattāro satipaṭṭhānā”ti. “abhāvitā me cattāro sammappadhānā”ti. “abhāvitā me cattāro iddhipādā”ti. “abhāvitāni me pañcindriyānī”ti. “abhāvitāni me pañca balānī”ti. “abhāvitā me satta bojjhaṅgā”ti. “abhāvito me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo”ti. “dukkhaṃ me apariññātan”ti. “samudayo me appahīno”ti. “maggo me abhāvito”ti. “nirodho me asacchikato”ti uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho. virame kukkuccāti kukkuccā ārameyya virameyya paṭivirameyya kukkuccaṃ pajaheyya vinodeyya byantiṃ kareyya anabhāvaṃ gameyya. kukkuccā ārato assa virato paṭivirato nikkhanto nissaṭo vippamutto visaññutto vimariyādikatena cetasā vihareyyāti — virame kukkuccā. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 183 ⇒ niddaṃ na bahulīkareyya, jāgariyaṃ bhajeyya ātāpī. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 186 ⇒ jāgariyaṃ bhajeyya ātāpīti. idha bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheyya, rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheyya, rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeyya pādepādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasikaritvā, rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheyya. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 187 ⇒ jāgariyaṃ bhajeyyāti jāgariyaṃ bhajeyya sambhajeyya seveyya niseveyya saṃseveyya paṭiseveyyāti — jāgariyaṃ bhajeyya. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 188 ⇒ ātāpīti. ātappaṃ vuccati vīriyaṃ . yo cetasiko vīriyārambho nikkamo parakkamo uyyāmo vāyāmo ussāho ussoḷhī thāmo ṭhiti asithilaparakkamatā anikkhittacchandatā anikkhittadhuratā dhurasampaggaho vīriyaṃ vīriyindriyaṃ vīriyabalaṃ sammāvāyāmo. iminā ātāpena upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannāgato so vuccati ātāpīti — jāgariyaṃ bhajeyya ātāpī. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 195 ⇒ “niddaṃ na bahulīkareyya, jāgariyaṃ bhajeyya ātāpī. KN Nidd I, 14. tuvaṭṭakasuttaniddeso, para. 284 ⇒ etañca dhammamaññāyāti. etanti ācikkhitaṃ desitaṃ paññapitaṃ paṭṭhapitaṃ vivaṭaṃ vibhattaṃ uttānīkataṃ pakāsitaṃ dhammaṃ aññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti. evampi etañca dhammamaññāya. atha vā samañca visamañca pathañca vipathañca sāvajjañca anavajjañca hīnañca paṇītañca kaṇhañca sukkañca viññūgarahitañca viññūpasatthañca dhammaṃ aññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti. evampi etañca dhammamaññāya. atha vā sammāpaṭipadaṃ anulomapaṭipadaṃ apaccanīkapaṭipadaṃ aviruddhapaṭipadaṃ anvatthapaṭipadaṃ dhammānudhammapaṭipadaṃ sīlesu paripūrakāritaṃ indriyesu guttadvārataṃ bhojane mattaññutaṃ jāgariyānuyogaṃ satisampajaññaṃ, cattāro satipaṭṭhāne cattāro sammappadhāne cattāro iddhipāde pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅge ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, nibbānañca nibbānagāminiñca paṭipadaṃ dhammaṃ aññāya jānitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti. evampi tañca dhammamaññāya. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 121 ⇒ kathaṃ parihānāya saṃvattantīti parissayā? te parissayā kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. katamesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ? sammāpaṭipadāya anulomapaṭipadāya apaccanīkapaṭipadāya aviruddhapaṭipadāya anvatthapaṭipadāya dhammānudhammapaṭipadāya sīlesu paripūrakāritāya indriyesu guttadvāratāya bhojane mattaññutāya jāgariyānuyogassa satisampajaññassa catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanānuyogassa catunnaṃ sammappadhānānaṃ catunnaṃ iddhipādānaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ pañcannaṃ balānaṃ sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanānuyogassa — imesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. evaṃ parihānāya saṃvattantīti — parissayā. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 198 ⇒ vijigucchamānassa yadidaṃ phāsūti. vijigucchamānassāti jātiyā vijigucchamānassa, jarāya. byādhinā. maraṇena. sokehi . paridevehi. dukkhehi. domanassehi. upāyāsehi . pe . diṭṭhibyasanena dukkhena vijigucchamānassa aṭṭīyamānassa harāyamānassāti — vijigucchamānassa. yadidaṃ phāsūti yaṃ phāsuvihāraṃ taṃ kathayissāmi. katamo phāsuvihāro? sammāpaṭipadā anulomapaṭipadā apaccanīkapaṭipadā aviruddhapaṭipadā anvatthapaṭipadā dhammānudhammapaṭipadā sīlesu paripūrakāritā indriyesu guttadvāratā bhojane mattaññutā jāgariyānuyogo satisampajaññaṃ cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggo nibbānañca nibbānagāminī ca paṭipadā — ayaṃ phāsuvihāroti — vijigucchamānassa yadidaṃ phāsu. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 202 ⇒ yathānudhammanti katame bodhiyā anudhammā? sammāpaṭipadā anulomapaṭipadā apaccanīkapaṭipadā aviruddhapaṭipadā anvatthapaṭipadā dhammānudhammapaṭipadā sīlesu paripūrakāritā indriyesu guttadvāratā bhojane mattaññutā jāgariyānuyogo satisampajaññaṃ — ime vuccanti bodhiyā anudhammā. atha vā catunnaṃ maggānaṃ pubbabhāge vipassanā — ime vuccanti bodhiyā anudhammāti — sambodhikāmassa yathānudhammaṃ. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 212 ⇒ bhikkhu sato sapariyantacārīti. bhikkhūti puthujjanakalyāṇako vā bhikkhu sekkho vā bhikkhu. satoti catūhi kāraṇehi sato — kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato, vedanāsu . pe . citte. dhammesu dhammānupassanāsatipaṭṭhānaṃ bhāvento sato — so vuccati sato. sapariyantacārīti cattāro pariyantā — sīlasaṃvarapariyanto, indriyasaṃvarapariyanto, bhojane mattaññutāpariyanto, jāgariyānuyogapariyanto. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 216 ⇒ katamo jāgariyānuyogapariyanto? idha bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā, rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. bhaddekarattavihāraṃ paccavekkhamāno anto jāgariyānuyogapariyante carati, mariyādaṃ na bhindati — ayaṃ jāgariyānuyogapariyantoti — bhikkhu sato sapariyantacārī. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 264 ⇒ atha vā abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhibhāve sampajānakārī hotīti. evampi paññaṃ purakkhatvā. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 308 ⇒ okkhittacakkhu na ca pādalolo, jhānānuyutto bahujāgarassa. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 321 ⇒ jhānānuyutto bahujāgarassāti. jhānānuyuttoti dvīhi kāraṇehi jhānānuyutto — anuppannassa vā paṭhamassa jhānassa uppādāya yutto payutto āyutto samāyutto, anuppannassa vā dutiyassa jhānassa. tatiyassa jhānassa. catutthassa jhānassa uppādāya yutto payutto āyutto samāyuttoti. evampi jhānānuyutto. atha vā uppannaṃ vā paṭhamaṃ jhānaṃ āsevati bhāveti bahulīkaroti, uppannaṃ vā dutiyaṃ jhānaṃ . tatiyaṃ jhānaṃ. catutthaṃ jhānaṃ āsevati bhāveti bahulīkarotīti. evampi jhānānuyutto. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 322 ⇒ bahujāgarassāti idha bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti, rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi katvā, rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodhetīti — jhānānuyutto bahujāgarassa. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 327 ⇒ atha vā “sīlesumhi na paripūrakārī”ti uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho; “indriyesumhi aguttadvāro”ti. “bhojane amattaññūmhī”ti. “jāgariyaṃ ananuyuttomhī”ti. “na satisampajaññena samannāgatomhī”ti. “abhāvitā me cattāro satipaṭṭhānā”ti. “abhāvitā me cattāro sammappadhānā”ti. “abhāvitā me cattāro iddhipādā”ti. “abhāvitāni me pañcindriyānī”ti. “abhāvitāni me pañca balānī”ti. “abhāvitā me satta bojjhaṅgā”ti. “abhāvito me ariyo aṭṭhaṅgiko maggo”ti. “dukkhaṃ me apariññātan”ti. “dukkhasamudayo me appahīno”ti. “maggo me abhāvito”ti. “nirodho me asacchikato”ti uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho. takkāsayaṃ kukkuccañcupacchindeti. takkañca takkāsayañca kukkuccañca upacchindeyya chindeyya ucchindeyya samucchindeyya pajaheyya vinodeyya byantiṃ kareyya anabhāvaṃ gameyyāti — takkāsayaṃ kukkuccañcupacchinde. KN Nidd I, 16. sāriputtasuttaniddeso, para. 329 ⇒ “okkhittacakkhu na ca pādalolo, jhānānuyutto bahujāgarassa. KN Nidd II, pārāyanavaggo, pārāyanavagganiddeso, 11. jatukaṇṇimāṇavapucchāniddeso, para. 33 ⇒ nekkhammaṃ daṭṭhu khematoti. nekkhammanti sammāpaṭipadaṃ anulomapaṭipadaṃ apaccanīkapaṭipadaṃ anvatthapaṭipadaṃ dhammānudhammapaṭipadaṃ sīlesu paripūrakāritaṃ indriyesu guttadvārataṃ bhojane mattaññutaṃ jāgariyānuyogaṃ satisampajaññaṃ cattāro satipaṭṭhāne cattāro sammappadhāne cattāro iddhipāde pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅge ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ nibbānañca nibbānagāminiñca paṭipadaṃ khemato tāṇato leṇato saraṇato saraṇībhūtato abhayato accutato amatato nibbānato daṭṭhuṃ passitvā tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvāti — nekkhammaṃ daṭṭhu khemato. KN Nidd II, pārāyanavaggo, pārāyanavagganiddeso, 13. udayamāṇavapucchāniddeso, para. 40 ⇒ atha vā, “sīlesumhi aparipūrakārī”ti uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho; “indriyesumhi aguttadvāro”ti . pe . “bhojane amattaññumhī”ti. “jāgariyaṃ ananuyuttomhī”ti. “na satisampajaññena samannāgatomhī”ti. “abhāvitā me cattāro satipaṭṭhānāti, cattāro sammappadhānāti cattāro iddhipādāti, pañcindriyānīti, pañca balānīti, satta bojjhaṅgāti, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo”ti. “dukkhaṃ me apariññātaṃ, samudayo me appahīno, maggo me abhāvito, nirodho me asacchikato”ti uppajjati kukkuccaṃ cetaso vippaṭisāro manovilekho. KN Nidd II, pārāyanavaggo, pārāyanavagganiddeso, 17. pārāyanatthutigāthāniddeso, para. 21 ⇒ sampannacaraṇaṃ isinti caraṇaṃ vuccati sīlācāranibbatti. sīlasaṃvaropi caraṇaṃ, indriyasaṃvaropi caraṇaṃ, bhojane mattaññutāpi caraṇaṃ, jāgariyānuyogopi caraṇaṃ, sattapi saddhammā caraṇaṃ, cattāripi jhānāni caraṇaṃ. sampannacaraṇanti sampannacaraṇaṃ seṭṭhacaraṇaṃ viseṭṭhacaraṇaṃ pāmokkhacaraṇaṃ uttamacaraṇaṃ pavaracaraṇaṃ. isīti isi bhagavā mahantaṃ sīlakkhandhaṃ esī gavesī pariyesīti isi . pe . mahesakkhehi vā sattehi esito gavesito pariyesito — “kahaṃ buddho, kahaṃ bhagavā, kahaṃ devadevo kahaṃ narāsabho”ti — isīti — sampannacaraṇaṃ isiṃ. KN Nidd II, pārāyanavaggo, pārāyanavagganiddeso, 18. pārāyanānugītigāthāniddeso, para. 191 ⇒ sabbaṃ vedi paroparanti bhagavā attano ca paresañca adhidevakare dhamme vedi aññāsi aphassi paṭivijjhi. katame attano adhidevakarā dhammā? sammāpaṭipadā anulomapaṭipadā apaccanīkapaṭipadā anvatthapaṭipadā dhammānudhammapaṭipadā sīlesu paripūrakāritā indriyesu guttadvāratā bhojane mattaññutā jāgariyānuyogo satisampajaññaṃ cattāro satipaṭṭhānā . pe . ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. ime vuccanti attano adhidevakarā dhammā. KN Nidd II, khaggavisāṇasutto, paṭhamavaggo, para. 141 ⇒ kathaṃ parihānāya saṃvattantīti parissayā? te parissayā kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. katamesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ? sammāpaṭipadāya anulomapaṭipadāya apaccanīkapaṭipadāya anvatthapaṭipadāya dhammānudhammapaṭipadāya sīlesu paripūrakāritāya indriyesu guttadvāratāya bhojane mattaññutāya jāgariyānuyogassa satisampajaññassa catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanānuyogassa, catunnaṃ sammappadhānānaṃ. catunnaṃ iddhipādānaṃ. pañcannaṃ indriyānaṃ. pañcannaṃ balānaṃ. sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ. ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanānuyogassa — imesaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ antarāyāya parihānāya saṃvattanti. evaṃ parihānāya saṃvattantīti — parissayā. KN Nidd II, khaggavisāṇasutto, catutthavaggo, para. 52 ⇒ dhammesu niccaṃ anudhammacārīti dhammā vuccanti cattāro satipaṭṭhānā . pe . ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. katame anudhammā? sammāpaṭipadā apaccanīkapaṭipadā anvatthapaṭipadā dhammānudhammapaṭipadā sīlesu paripūrakāritā indriyesu guttadvāratā bhojane mattaññutā jāgariyānuyogo satisampajaññaṃ — ime vuccanti anudhammā. dhammesu niccaṃ anudhammacārīti dhammesu niccakālaṃ dhuvakālaṃ satataṃ samitaṃ avokiṇṇaṃ poṅkhānupoṅkhaṃ udakūmikajātaṃ KN Paṭis, 3. paññāvaggo, 1. mahāpaññākathā, 1. soḷasapaññāniddeso, para. 17 ⇒ sīghapaññatāya saṃvattantīti katamā sīghapaññā? sīghaṃ sīghaṃ sīlāni paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ indriyasaṃvaraṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ bhojane mattaññutaṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ jāgariyānuyogaṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ sīlakkhandhaṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ samādhikkhandhaṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ paññākkhandhaṃ paripūretīti — sīghapaññā . sīghaṃ sīghaṃ vimuttikkhandhaṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ vimuttiñāṇadassanakkhandhaṃ paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ ṭhānāṭṭhānāni paṭivijjhatīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ vihārasamāpattiyo paripūretīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ ariyasaccāni paṭivijjhatīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ satipaṭṭhāne bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ sammappadhāne bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ iddhipāde bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ indriyāni bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ balāni bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ bojjhaṅge bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ ariyamaggaṃ bhāvetīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ sāmaññaphalāni sacchikarotīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ abhiññāyo paṭivijjhatīti — sīghapaññā. sīghaṃ sīghaṃ paramatthaṃ nibbānaṃ sacchikarotīti — sīghapaññā. sīghapaññatāya saṃvattantīti — ayaṃ sīghapaññā. KN Paṭis, 3. paññāvaggo, 1. mahāpaññākathā, 1. soḷasapaññāniddeso, para. 18 ⇒ lahupaññatāya saṃvattantīti katamā lahupaññā? lahuṃ lahuṃ sīlāni paripūretīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ indriyasaṃvaraṃ paripūretīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ bhojane mattaññutaṃ paripūretīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ jāgariyānuyogaṃ paripūretīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ sīlakkhandhaṃ . pe . samādhikkhandhaṃ . paññākkhandhaṃ. vimuttikkhandhaṃ. vimuttiñāṇadassanakkhandhaṃ paripūretīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ ṭhānāṭṭhānāni paṭivijjhatīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ vihārasamāpattiyo paripūretīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ ariyasaccāni paṭivijjhatīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ satipaṭṭhāne bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ sammappadhāne bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ iddhipāde bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ indriyāni bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ balāni bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ bojjhaṅge bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ ariyamaggaṃ bhāvetīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ sāmaññaphalāni sacchikarotīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ abhiññāyo paṭivijjhatīti — lahupaññā. lahuṃ lahuṃ paramatthaṃ nibbānaṃ sacchikarotīti — lahupaññā. lahupaññatāya saṃvattantīti — ayaṃ lahupaññā. KN Paṭis, 3. paññāvaggo, 1. mahāpaññākathā, 1. soḷasapaññāniddeso, para. 19 ⇒ hāsapaññatāya saṃvattantīti katamā hāsapaññā? idhekacco hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo sīlāni paripūretīti — hāsapaññā. hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo indriyasaṃvaraṃ paripūretīti — hāsapaññā. hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo bhojane mattaññutaṃ paripūretīti — hāsapaññā. hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo jāgariyānuyogaṃ paripūretīti — hāsapaññā. hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo sīlakkhandhaṃ . pe . samādhikkhandhaṃ. paññākkhandhaṃ. vimuttikkhandhaṃ. vimuttiñāṇadassanakkhandhaṃ paripūretīti . pe . ṭhānāṭṭhānāni paṭivijjhatīti. vihārasamāpattiyo paripūretīti . ariyasaccāni paṭivijjhatīti. satipaṭṭhāne bhāvetīti. sammappadhāne bhāvetīti. iddhipāde bhāvetīti. indriyāni bhāvetīti. balāni bhāvetīti. bojjhaṅge bhāvetīti . ariyamaggaṃ bhāvetīti . pe . sāmaññaphalāni sacchikarotīti — hāsapaññā. hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo abhiññāyo paṭivijjhatīti — hāsapaññā. hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo paramatthaṃ nibbānaṃ sacchikarotīti — hāsapaññā. hāsapaññatāya saṃvattantīti — ayaṃ hāsapaññā. KN Mil, 5. anumānapañho, 3. vessantaravaggo, 5. supinapañho, para. 5 ⇒ “bhante nāgasena, yo supinaṃ passati, so niddāyanto, udāhu jāgaranto passatī”ti? “yo so, mahārāja, supinaṃ passati, na so niddāyanto passati, nāpi jāgaranto passati. api ca okkante middhe asampatte bhavaṅge etthantare supinaṃ passati. middhasamārūḷhassa, mahārāja, cittaṃ bhavaṅgagataṃ hoti, bhavaṅgagataṃ cittaṃ nappavattati, appavattaṃ cittaṃ sukhadukkhaṃ nappajānāti, appaṭivijānantassa supino na hoti, pavattamāne citte supinaṃ passati. KN Mil, 5. anumānapañho, 3. vessantaravaggo, 5. supinapañho, para. 8 ⇒ “dvinnaṃ, mahārāja, santepi sarīre cittaṃ appavattaṃ hoti, middhasamārūḷhassa bhavaṅgagatassa santepi sarīre cittaṃ appavattaṃ hoti, nirodhasamāpannassa santepi sarīre cittaṃ appavattaṃ hoti, jāgarantassa, mahārāja, cittaṃ lolaṃ hoti vivaṭaṃ pākaṭaṃ anibaddhaṃ, evarūpassa citte nimittaṃ āpātaṃ na upeti. yathā, mahārāja, purisaṃ vivaṭaṃ pākaṭaṃ akiriyaṃ arahassaṃ rahassakāmā parivajjenti, evameva kho, mahārāja, jāgarantassa dibbo attho āpātaṃ na upeti, tasmā jāgaranto supinaṃ na passati. yathā vā pana, mahārāja, bhikkhuṃ bhinnājīvaṃ anācāraṃ pāpamittaṃ dussīlaṃ kusītaṃ hīnavīriyaṃ kusalā bodhipakkhiyā dhammā āpātaṃ na upenti, evameva kho, mahārāja, jāgarantassa dibbo attho āpātaṃ na upeti, tasmā jāgaranto supinaṃ na passatī”ti. KN Mil, 5. anumānapañho, 3. vessantaravaggo, 5. supinapañho, para. 9 ⇒ “bhante nāgasena, atthi middhassa ādimajjhapariyosānan”ti? “āma, mahārāja, atthi middhassa ādimajjhapariyosānan”ti. “katamaṃ ādi, katamaṃ majjhaṃ, katamaṃ pariyosānan”ti? “yo, mahārāja, kāyassa onāho pariyonāho dubbalyaṃ mandatā akammaññatā kāyassa, ayaṃ middhassa ādi; yo, mahārāja, kapiniddāpareto vokiṇṇakaṃ jaggati, idaṃ middhassa majjhaṃ; bhavaṅgagati pariyosanaṃ. majjhūpagato, mahārāja, kapiniddāpareto supinaṃ passati. yathā, mahārāja, koci yatacārī samāhitacitto ṭhitadhammo acalabuddhi pahīnakotūhalasaddaṃ vanamajjhogāhitvā sukhumaṃ atthaṃ cintayati, na ca so tattha middhaṃ okkamati, so tattha samāhito ekaggacitto sukhumaṃ atthaṃ paṭivijjhati, evameva kho, mahārāja, jāgaro na middhasamāpanno, majjhūpagato kapiniddāpareto supinaṃ passati. yathā, mahārāja, kotūhalasaddo, evaṃ jāgaraṃ daṭṭhabbaṃ; yathā vivittaṃ vanaṃ, evaṃ kapiniddāpareto daṭṭhabbo; yathā so kotūhalasaddaṃ ohāya middhaṃ vivajjetvā majjhattabhūto sukhumaṃ atthaṃ paṭivijjhati, evaṃ jāgaro na middhasamāpanno kapiniddāpareto supinaṃ passatī”ti. “sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī”ti. KN Mil, 5. anumānapañho, 4. anumānavaggo, 1. anumānapañho, para. 100 ⇒ “ye pana te, mahārāja, bhikkhū pubbarattāpararattaṃ jāgariyānuyogamanuyuttā nisajjaṭṭhānacaṅkamehi rattindivaṃ vītināmenti, bhāvanānuyogamanuyuttā kilesapaṭibāhanāya sadatthappasutā, evarūpā kho, mahārāja, bhikkhū bhagavato dhammanagare ‘nagaraguttikā’ ’ti vuccanti. KN Mil, 5. anumānapañho, 4. anumānavaggo, 2. dhutaṅgapañho, para. 16 ⇒ “ye kho te, mahārāja, dhutaguṇe sammā upasevanti, te aṭṭhārasahi guṇehi samupetā bhavanti. katamehi aṭṭhārasahi? ācāro tesaṃ suvisuddho hoti, paṭipadā supūritā hoti, kāyikaṃ vācasikaṃ surakkhitaṃ hoti, manosamācāro suvisuddho hoti, vīriyaṃ supaggahitaṃ hoti, bhayaṃ vūpasammati, attānudiṭṭhibyapagatā hoti, āghāto uparato hoti, mettā upaṭṭhitā hoti, āhāro pariññāto hoti, sabbasattānaṃ garukato hoti, bhojane mattaññū hoti, jāgariyamanuyutto hoti, aniketo hoti, yattha phāsu tattha vihārī hoti, pāpajegucchī hoti, vivekārāmo hoti, satataṃ appamatto hoti, ye te, mahārāja, dhutaguṇe sammā upasevanti, te imehi aṭṭhārasahi guṇehi samupetā bhavanti. KN Mil, 6. opammakathāpañho, 2. samuddavaggo, 7. kūpaṅgapañho, para. 1 ⇒ 7. “bhante nāgasena, ‘kūpassa ekaṃ aṅgaṃ gahetabban’ti yaṃ vadesi, katamaṃ taṃ ekaṃ aṅgaṃ gahetabban”ti? “yathā, mahārāja, kūpo rajjuñca varattañca laṅkārañca dhāreti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena satisampajaññasamannāgatena bhavitabbaṃ, abhikkante paṭikkante ālokite vilokite samiñjite pasārite saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe asite pīte khāyite sāyite uccārapassāvakamme gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārinā bhavitabbaṃ. idaṃ, mahārāja, kūpassa ekaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena ‘sato, bhikkhave, bhikkhu vihareyya sampajāno, ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanī’”ti. KN Mil, 6. opammakathāpañho, 3. pathavīvaggo, 7. candaṅgapañho, para. 1 ⇒ 7. “bhante nāgasena, ‘candassa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī”ti? “yathā, mahārāja, cando sukkapakkhe udayanto uttaruttariṃ vaḍḍhati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ācārasīlaguṇavattappaṭipattiyā āgamādhigame paṭisallāne satipaṭṭhāne indriyesu guttadvāratāya bhojane mattaññutāya jāgariyānuyoge uttaruttariṃ vaḍḍhitabbaṃ. idaṃ, mahārāja, candassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. KN Nett, 4. paṭiniddesavāro, 2. vicayahāravibhaṅgo, para. 76 ⇒ “sato bhikkhu paribbaje”ti tena diṭṭhadhammasukhavihāratthaṃ abhikkante paṭikkante ālokite vilokite samiñjite pasārite saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe asite pīte khāyite sāyite uccārapassāvakamme gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhibhāve satena sampajānena vihātabbaṃ. imā dve cariyā anuññātā bhagavatā ekā visuddhānaṃ, ekā visujjhantānaṃ. ke visuddhā? arahanto. ke visujjhantā? sekkhā. katakiccāni hi arahato indriyāni. yaṃ bojjhaṃ, taṃ catubbidhaṃ dukkhassa pariññābhisamayena samudayassa pahānābhisamayena maggassa bhāvanābhisamayena nirodhassa sacchikiriyābhisamayena, idaṃ catubbidhaṃ bojjhaṃ yo evaṃ jānāti, ayaṃ vuccati sato abhikkamati sato paṭikkamati khayā rāgassa khayā dosassa khayā mohassa. tenāha bhagavā “sato bhikkhu paribbaje”ti, tenāha — KN Nett, 4. paṭiniddesavāro, 6. catubyūhahāravibhaṅgo, para. 14 ⇒ idha bhagavato ko adhippāyo? ye jarāmaraṇena aṭṭiyitukāmā bhavissanti, te bhavissanti bhojane mattaññuno indriyesu guttadvārā pubbarattāpararattaṃ jāgariyānuyogamanuyuttā vipassakā kusalesu dhammesu sagāravā ca sabrahmacārīsu theresu navesu majjhimesūti ayaṃ ettha bhagavato adhippāyo.

misc.

.

.

☸ Lucid 24.org 🐘🐾‍